Het zit er op...

Het zit er op. Voor ons gevoel is het middernacht en zitten we op het vliegveld te wachten op onze transfer. Nog één keer als een mak schaap, iets dat mij niet lukt..., alle formaliteiten doorlopen. Gelukkig hebben ze die nauwelijks in China. modus>

Conclusie na dertig dagen door China reizen levert op dat China in niets lijkt op wat ik mij van 16 jaar geleden kan herinneren. Nauwelijks fietsen meer, veel privé auto's, welvaart en ontwikkeling. Ook wordt er minder geroggeld, staan er geen potten meer waarin gespuugd kan worden en geen verkeersgelaars op elk kruispunt, waarbij de gestraften die bijvoorbeeld door rood hadden gefietst, als straf op de hoek moesten staan met een bord in hun handen. Op dit bord stond dan hun 'misdaad' beschreven, een middel dat afschikwekkend genoeg bleek om potentiële verkeersovertreders op het goede pad te houden. Er wordt sowieso minder gefietst, daarvoor in de plaats gekomen zijn elektrische 'brommertjes'.

Wat wel gebleven is is het heerlijke eten, de belangstelling voor buitenland en buitenlanders, veel vieze troep dat wordt 'schoon'gemaakt met nog viezere doekjes. Ook de grote woonblokken van huizen zijn er nog, sterker nog, het worden er in hoog tempo meer. Allemaal verlicht met gezellig tl-licht. De controle van de overheid is nog steeds in min of meerdere mate merkbaar. Hoewel het strakke communisme al jaren geleen is losgelaten blijkt uit alles dat het geen vrij land is. Zo worden gidsen de mond gesnoerd en worden nog steeds mensen opgepakt om hun mening. Met name Tibet ligt daarbij erg gevoelig. Ook de Muur is er gelukkig nog. Jammer dat deze op het deel dat we gezien hebben zo gestaureerd was, dat hij ook een paar jaar geleden gebouwd had kunnen zijn.
De tafelmanieren zijn ongewijzigd. Hoe meer lawaai en bende, hoe beter het heeft gesmaakt. Voor ons moeilijk om aan te wennen, hoewel het maken van een bende op tafel niet moeilijk is. Eten met stokjes helpt daarbij.

Met name de grote steden zijn sterk gemoderniseerd. Het lijken meer en meer op de grote Aziatische steden die we kennen in de vrije landen. Overal wordt gebouwd en gewerkt. De schaalgrootte hiervan is indrukwekkend. Het geeft een scheef beeld ten opzichte van het platteland, waar mensen heel erg arm kunnen zijn. Het verklaart de continue trek van het platteland naar de grote steden. Zelfs in armoede in de grote stad kan het leven beter zijn dan op het platteland.

Dan Tibet. Wat een dubbel gevoel krijg je hier. Lijken alle Chinezen in China erg leuk, een gevoel van onrechtvaardigheid valt in Tibet niet te onderdrukken. Het zet de Chinezen duidelijk in een ander daglicht. Het gevaar is dat je hier de Chinezen op aan kijkt, terwijl het in werkelijkheid de regering is. Het volk weet (letteroijk) niet beter.
Tibetanen blijken een lief en hardwerkend volkje te zijn. Ze zien er bijna allemaal karakteristiek uit, soms met bijna Inca-achtige trekken. Het leven is hier doorspekt met religie. Hoewel ik er zelf niets mee heb, gaat er een vredig gevoel van uit. Een groot contract vormt het gropt militair vertoon van de Chinezen. Het zijn voornamelijk jonge soldaten, ik vraag me af of ze enig benul hebben waarvoor ze er staan.

Ik heb het gehad met de groep. Iets genuanceerder: ik heb het gehad met enkele leden van de groep. Dertig dagen is lang geoeg om een redelijk beeld te vormen en de positieve en minder positieve kanten naar boven te halen. Voor mij is het lang genoeg.
Dertig dagen met een groep op reis levert een interessante groepsdynamiek op. Al vanaf de eerste paar dagen is duidelijk hoe de groep verdeeld is en wie bij wie past. Naarmate de reis vordert wordt dit beeld uitvergroot. Wij kiezen er voor om veel onze eigen gang te gaan, maar op veel momenten tijdens de reis is dit niet mogelijk. Dan blijkt eens te meer dat terughoudend met de groep omgaan de momenten samen leuk en gezellig maakt. We zijn samen op vakantie en hebben de groep nodig om te zien wat we willen zien (Tibet), niet andersom.

Dorien, onze reisleidster, wil ik danken voor haar inzet deze reis. Ze is in staat gebleken het evenwicht in de groep in stand te houden. Bovendien heeft ze laten zien flexibel om te kunnen gaan met de omstandigheden en ons mede daardoor veel mooie plekjes laten zien. Dorien, dank je wel.